Soạn bài Khóc Dương Khuê Nguyễn Khuyến

Câu 1: Theo anh (chị), bài thơ này có thể chia thành mấy đoạn? Nội dung của mỗi đoạn là gì?
 

Trả lời: Bài thơ có thể chia ra thành 3 đoạn;
- Đoạn 1 (hai câu đầu): Giới thiệu về sự ra đi đột ngột của Dương Khuê
- Đoạn 2 (từ câu 3 đến câu 22): Nhớ lại những kỷ niệm giữa hai người và thể hiện tâm trạng thời cuộc của nhà thơ.
- Đoạn 3 (phần còn lại): Nỗi đau mất bạn và tâm sự cô đơn vì thiếu tri kỷ.

Câu 2: Tình bạn thắm thiết, thủy chung giữa hai người được thể hiện như thế nào?
 

Trả lời:
* Thể hiện ở những kỉ niệm có với nhau
- Cùng nhau thi đỗ làm quan.
- Cùng nhau dong chơi khắp chốn non nước.
- Cùng ngân nga hát ả đào.
- Cùng nhau uống rượu và bình luận thơ văn.
- Cùng nhau trải qua những buổi hoạn nạn, vật đổi sao rời.
* Thể hiện ở nỗi đau khi mất bạn 
- Chân tay rụng rời khi nghe tin bạn mất
- Rượu ngon không có bạn hiền
- Câu thơ hay không có người bình luận
- Đàn kia gảy cũng không ai thấu hiểu
=> Cho thấy tình cảm thắm thiết giữa Nguyễn Khuyến và Dương Khuê. Cùng với tâm trạng lúc đột ngột, lúc ngậm ngùi, luyến tiếc, lúc lắng đọng thấm sâu chi phối tuổi già của tác giả.

Câu 3: Đây là một bài thơ có nghệ thuật tu từ đặc sắc. Hãy phân tích những biện pháp nghệ thuật tu từ thể hiện nỗi trống vắng của nhà thơ khi bạn qua đời.
 

Trả lời:
- Nghệ thuật tu từ nói giảm nói tránh. Viết về cái chết nhưng không sử dụng một từ “chết” nào.
- Câu hỏi tu từ: Hàng loạt các câu thơ như: Làm sao bác vội về ngay; Vội vàng sao đã mải lên tiên, ... hỏi nhưng để bộc lộ nối niềm xót thương.
- Biện pháp điệp từ: “Bác Dương thôi đã thôi thì”, “ “thôi” dùng rất hợp hoàn cảnh và đặc sắc. Chỉ một cặp lục bát mà chồng xếp 5 chữ không diễn tả thật đúng cái trống vắng khi mất bạn. Để rồi kết đọng trong tiếng khóc đáng thương của người bạn già tri kỉ.