Giải Tuyên bố thế giới về sự sống còn, quyền được bảo vệ và phát triển của trẻ em

I. Đọc hiểu văn bản
 

Câu 1 trang 35 SGK Ngữ văn 9 tập 1: Văn bản này (gồm 17 mục) được bố cục thành mấy phần? Phân tích tính hợp lí, chặt chẽ của bố cục văn bản.
Trả lời:
 Văn bản “Tuyên bố thế giới về sự sống còn, quyền được bảo vệ và phát triển của trẻ em” gồm 17 mục, ngoài phần tuyên bố về mục đích tham dự Hội nghị cấp cao thế giới về trẻ em và nhận thức về nhu cầu, quyền được chăm sóc, phát triển của trẻ em, văn bản được bố cục thành ba phần: 
- Phần “Sự thách thức” : Phân tích thực trạng cuộc sống của trẻ em trên thế giới (trẻ em trước hiểm họa chiến tranh và bạo lực, trẻ em trong thảm họa đói nghèo, khủng hoảng kinh tế, dịch bệnh, ma túy…).
- Phần “Cơ hội” : Chỉ ra những điều kiện thuận lợi của bối cảnh quốc tế trong việc  thúc đẩy việc chăm sóc, bảo vệ quyền trẻ em.
- Phần “Nhiệm vụ” : Xác định những nhiệm vụ phải thực hiện của từng quốc gia và cộng đồng quốc tế vì sự sống còn, quyền được bảo vệ và phát triển của trẻ em. 
* Ba phần của văn bản này có quan hệ chặt chẽ với nhau. Hai phần trước là cơ sở, căn cứ để rút ra những nội dung ở phần sau.
 

Câu 2 trang 35 SGK Ngữ văn 9 tập 1: Ở phần "Sự thách thức", bản Tuyên bố đủ nêu lên thực tế cuộc sống của các em trên thế giới ra sao? Nhận thức, tỉnh cảm của em khi đọc phần này như thế nào?
Trả lời:
Thực tế cuộc sống của trẻ em trên thế giới đã được nêu lên ở phần “Sự thách thức”. Thực trạng này được khái quát theo những nội dung:
- Trẻ em trở thành nạn nhân của hiểm họa chiến tranh và bạo lực, của sự phân biệt chủng tộc, của sự xâm lược, chiếm đóng và thôn tính của nước ngoài.
- Trẻ em là nạn nhân của đói nghèo và khủng hoảng kinh tế, của nạn vô gia cư, dịch bệnh, mù chữ, môi trường xuống cấp.
- Tình trạng trẻ em chết do suy dinh dưỡng, bệnh tật và ma túy.
* Những nội dung về thực trạng cuộc sống của trẻ em đặt ra những nhiệm vụ cấp bách cho từng quốc gia và cộng đồng quốc tế.
 

Câu 3 trang 35 SGK Ngữ văn 9 tập 1: Qua phần "Cơ hội", em thấy việc bảo vệ, chăm sóc trẻ em trong bối cảnh thế giới hiện nay có những điều kiện thuận lợi gì?
Trả lời:

Bối cảnh quốc tế hiện nay có những điều kiện thuận lợi cơ bản để thực hiện nhiệm vụ bảo vệ, chăm sóc trẻ em. Những điều kiện thuận lợi này được chỉ ra trong phần “Cơ hội”, cụ thể là:
- Mối liên kết về phương tiện, kiến thức giữa các quốc gia: công ước về quyền trẻ em.
- Sự hợp tác và đoàn kết quốc tế mở ra những khả năng giải quyết những vấn đề về phát triển kinh tế, bảo vệ môi trường, ngăn chặn dịch bệnh, giải trừ quân bị, tăng cường phúc lợi trẻ em.
 

Câu 4 trang 35 SGK Ngữ văn 9 tập 1: Ở phần "Nhiệm vụ", bản Tuyên bố đã nêu lên khá nhiều điểm mà từng quốc gia và cả cộng đồng quốc tế cần phải nỗ lực phối hợp hành động, hãy phân tích tính chất toàn diện của nội dung phần này.
Trả lời:

Dựa trên tình hình thực tế, trong phần “Nhiệm vụ”, bản Tuyên bố đã đề ra những nhiệm vụ cụ thể cho từng quốc gia và cộng đồng quốc tế vì sự sống còn, quyền được bảo vệ và phát triển của trẻ em. Những nội dung này thể hiện tính toàn diện trong việc định hướng hành động. Mỗi một mục tương ứng với một phương diện cần quan tâm: từ việc chăm sóc sức khỏe, chế độ dinh dưỡng, giảm tỉ lệ tử vong, quan tâm đến trẻ em tàn tật, trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt, bình đẳng trai - gái, xóa mù chữ, quan tâm đến sức khỏe sinh sản của phụ nữ, kế hoạch sinh nở đến việc chú ý tạo môi trường văn hóa xã hội lành mạnh, phát triển kinh tế.
 

Câu 5 trang 35 SGK Ngữ văn 9 tập 1: Qua bản Tuyên bố, em nhận thức như thế nào về tầm quan trọng của vấn đề bảo vệ, chăm sóc trẻ em, về sự quan tâm của cộng đồng quốc tế đối với vấn đề này?

Bản Tuyên bố cho chúng ta thấy được tầm quan trọng, tính cấp bách có ý nghĩa toàn cầu của nhiệm vụ vì sự sống còn, quyền được bảo vệ, phát triển của trẻ em. Trên tinh thần vì tương lai của nhân loại, bản Tuyên bố đã đưa ra những nhiệm vụ cũng là chiến lược hành động một cách toàn diện cho từng quốc gia và cộng đồng quốc tế. Công việc này còn đòi hỏi sự quan tâm của từng gia đình, từng cá nhân trong mỗi cộng đồng.