Soạn bài Ôn tập phần tập làm văn tiếp theo - SGK môn Ngữ văn 9 tập 1

Trong một số văn bản tự sự được học trong SGK Ngữ văn từ lớp 6 đến lớp 9 không phải bao giờ cũng có đủ bố cục Mở bài - Thân bài - Kết bài nhưng bài làm của học sinh vẫn phải có đủ ba phần như thế vì học sinh đang học phân môn Tập làm văn, nghĩa là đang tập làm văn, phải rèn vào cái chuẩn mực, khuôn mẫu. Khi nào thành thạo, mới có thể phá bỏ khuôn khổ để sáng tạo.

Câu 11 – trang 220 SGK ngữ văn 9 tập 1: Những kiến thức và kĩ năng về kiểu văn bản tự sự của phần Tập làm văn có giúp được gì trong việc đọc – hiểu các văn bản tác phẩm văn học tương ứng trong sách giáo khoa Ngữ văn không? Phân tích một vài ví dụ để làm sáng tỏ.
Những kiến thức và kĩ năng về văn bản tự sự của phần Tập làm văn giúp ích rất nhiều cho việc học các văn bản trong phần Văn học vì nó cho ta những đặc điểm chung của phương thức phản ánh của thể loại văn học này, để từ đó ta có cách đi vào các nội dung ý nghĩa cũng như vẻ đẹp nghệ thuật của tác phẩm. 

Ví dụ: Khi đọc “Truyện Kiều”, ta thấy Nguyễn Du kết hợp kể chuyện với tả cảnh, tả tình (nội tâm nhân vật) rất tài tình. Có thể so sánh một số đoạn với “Kim Vân Kiều truyện” để thấy rõ điều đó. Chẳng hạn đoạn Kiều gặp Kim Trọng sau đây:

(Truyện Kiều - Nguyễn Du).Ta dễ dàng nhận thấy trong đoạn này, “Kim Vân Kiều truyện” chú trọng “chuyện” (tự sự) hơn là tình, nên tả cảnh, tả người, tả tâm trạng nói chung sơ lược, khuôn sáo; với “Truyện Kiều”, Nguyễn Du làm ngược lại, chuyện ít tình nhiều. Nếu tác giả “Kim Vân Kiều truyện” chỉ cho Kim Trọng say mê Kiều từ cái nhìn đầu tiên thì Nguyễn Du lại cho cả Kiều cũng như vậy. Nhưng cái đắm say của một cô gái đoan trang, vốn quen “Êm đềm trướng rủ màn che” thì phải kín đáo. Cho nên ngoài chi tiết miêu tả trực tiếp “Khách đà lên ngựa người còn ghé theo”, Nguyễn Du chủ yếu lấy cảnh tả tâm trạng: Dưới con mắt nàng, sự xuất hiện của chàng làm cho một vùng bóng chiều buồn bã và đầy “âm khí nặng nề’ bỗng “như thể cây quỳnh cành dao”, tươi tắn, rạng rỡ hẳn lên. Ấy là bởi sự cảm mến mãnh liệt con người “Thông tư tài mạo tót vời - Vào trong phong nhã ra ngoài hào hoa”.

Câu 12 – trang 220 SGK ngữ văn 9 tập 1: Những kiến thức và kĩ năng về các tác phẩm tự sự của phần Đọc – hiểu văn bản và Tiếng Việt tương ứng đã giúp em những gì trong việc viết bài văn tự sự? Phân tích một vài ví dụ để làm sáng tỏ.
Những kiến thức và kĩ năng về tác phẩm tự sự của phần Đọc - hiểu văn bản và phần Tiếng Việt tương ứng giúp ích rất nhiều cho việc viết bài văn tự sự. Ví dụ, “Truyện Kiều” cho ta cách kể theo trật tự thời gian, cách ưu tiên kể về nhân vật chính, cách nhấn lướt tùy loại sự kiện. Truyện ngắn “Chiếc lược ngà” cho ta cách xây dựng tình huống truyện, cách lồng các câu chuyện trong một truyện. Truyện ngắn “Làng” có ngôn ngữ giản dị mà hóm hỉnh của người kể chuyện.