Soạn bài Ôn tập văn nghị luận
1. Đọc lại các văn bản nghị luận đã học (Bài 20, 21, 23, 24) và điền vào bảng kê theo mẫu dưới đây:
2. Nêu tóm tắt những nét đặc sắc nghệ thuật của những bài văn nghị luận đã học
3.
a) Trong chương trình ngữ văn 6 học kì II em đã học nhiều bài thuộc các thể truyện , kí (loại hình tự sự) và thơ trữ tình , tùy bút (loại hình trữ tình). Bảng kê dưới dây liệt kê các yếu tố có trong các văn bản tự sự , trữ tình và nghị luận . Căn cứ vào hiểu biết của mình, em hãy chọn trong cột bên phải những yếu tố có trong mỗi thể loại ở cột bên trái, rồi ghi vào vở.
b) Dựa vào sự tìm hiểu ở trên, em hãy phân biệt sự khác nhau căn bản giữa văn nghị luận và các thể loại tự sự, trữ tình.
c) Những câu tục ngữ trong Bài 18, 19 có thể coi là văn bản nghị luận đặc biệt không? Vì sao?
c) Những câu tục ngữ trong Bài 18, 19 có thể coi là văn bản nghị luận đặc biệt không? Vì sao?
Lời giải:
Câu 1: Đọc lại các văn bản nghị luận đã học (Bài 20, 21, 23, 24) và điền vào bảng kê theo mẫu dưới đây:
Câu 2: Nêu tóm tắt những nét đặc sắc nghệ thuật của những bài văn nghị luận đã học
(1) Tinh thần yêu nước của nhân dân ta.
- Bố cục chặt chẽ
– Dẫn chứng chọn lọc, toàn diện.
– Hình ảnh so sánh, đặc sắc
(2) Sự giàu đẹp của tiếng Việt
- Bố cục mạch lạc
- Kết hợp giait htichs với chứng minh
- Luận cứ xác đáng, toàn diện, chặt chẽ
(3) Đức tính giản dị của Bác Hồ
- Dẫn chứng cụ thể, xác thực, toàn diện
- Kết hợp với chứng minh với giải thích và bình luận
- Lời văn giản dị mà giàu cảm xúc
(4) Ý nghĩa văn chương
- Trình bày những vấn đề phức tạp một cách ngắn gọn giản dị, sáng sủa.
- Kết hợp với cảm xúc, văn giàu hình ảnh
Câu 3:
a) Trong chương trình ngữ văn 6 học kì II em đã học nhiều bài thuộc các thể truyện , kí (loại hình tự sự) và thơ trữ tình , tùy bút (loại hình trữ tình). Bảng kê dưới dây liệt kê các yếu tố có trong các văn bản tự sự , trữ tình và nghị luận . Căn cứ vào hiểu biết của mình, em hãy chọn trong cột bên phải những yếu tố có trong mỗi thể loại ở cột bên trái, rồi ghi vào vở.
b) Dựa vào sự tìm hiểu ở trên, em hãy phân biệt sự khác nhau căn bản giữa văn nghị luận và các thể loại tự sự, trữ tình.
Các thể loại tự sự như truyện, kí, thơ tự sự chủ yếu dung phương thức miêu tả và kể nhằm tái hiện sự vật, hiện tượng , con người, câu chuyện, ….
- Các thể laoij trữ tình, tùy bút chủ yếu dùng phương thức biểu cảm để thể hiện tình cảm, cảm xúc qua các hình ảnh, nhịp điệu, vần điệu. Chúng tập trung xây dựng các hình tượng nghệ thuật với nhiều dạng thức khác nhau như nhân vật, hình tượng thiên nhiên, đồ vật, …
- Khác với thể loại tự sự và trữ tình, văn nghị luận dùng phương thức lập luận, bằng lí lẽ, dẫn chứng để tình bày ý kiến, tư tưởng nhằm thuyết phục người đọc, người nghe về mặt nhận thức. Văn nghị luận cũng có hình ảnh, cảm xúc nhưng điều cốt yếu là lập luận với các hệ thống luận điểm, luận cứ chặt chẽ xác đáng.
c) Những câu tục ngữ trong bài 18, 19 có thể coi là văn bản nghị luận đặc biệt không? Vì sao?
Có thể coi những câu tục ngữ ở bài 18, 19 là văn bản nghị luận đặc biệt . Vì chúng có cấu trúc tư duy của nghị luận. Có luận cứ và luận điểm. Chẳng hạn:
Một mặt người bằng mười mặt của
Đây là một so sánh, vế đầu là “luận cứ”, vế sau rút ra kết luận là “luận điểm”: Thể hiện một quan điểm, một tư tưởng.
+ Mở rộng xem đầy đủ