Soạn bài Mùa xuân của tôi Vũ Bằng
1. Bài văn viết về cảnh sắc và không khí mùa xuân ở đâu? Hoàn cảnh và tâm trạng của tác giả khi viết bài này?
2. Bài văn có thể chia ra làm mấy đoạn? Nêu nội dung chính của mỗi đoạn và sự liên kết giữa các đoạn.
3. Đọc lại đoạn văn từ “Tôi yêu sông xanh, núi tím” đến “mở hội liên hoan” và cho biết:
a) Cảnh sắc mùa xuân Hà Nội và miền Bắc đã được gợi tả như thế nào, qua những chi tiết nào?
b) Mùa xuân đã khơi dậy sức sống trong thiên nhiên và con người như thế nào? Những tình cảm gì trỗi dậy mạnh mẽ trong lòng tác giả khi mùa xuân đến?
c) Em có nhận xét gì về giọng điệu và ngôn ngữ của đoạn văn này?
4. Đọc lại đoạn văn từ “Đẹp quá đi” đến hết và tìm hiểu:
a) Không khí và cảnh sắc thiên nhiên từ sau ngày rằm tháng giêng qua sự miêu tả của tác giả.
b) Qua việc tái hiện những cảnh sắc và không khí ấy, tác giả đã thể hiện sự tinh tế, nhạy cảm trước thiên nhiên như thế nào?
5.* Nêu cảm nhận của em về cảnh sắc mùa xuân miền Bắc qua ngòi bút tài hoa, tinh tế của tác giả.
Lời giải:
Câu 1 trang 178 - SGK Ngữ văn 7 tập 1: Bài văn viết về cảnh sắc và không khí mùa xuân ở đâu? Hoàn cảnh và tâm trạng của tác giả khi viết bài này?
Bài tùy bút này là đoạn đầu của thiên tùy bút Tháng giêng mơ về trăng non rét ngọt trích trong tác phẩm Thương nhớ mười hai của Vũ Bằng.
Bài văn tái hiện một cách tài hoa cảnh sắc thiên nhiên và không khí mùa xuân đất Bắc trong những ngày tháng giêng tháng mở đầu cho một năm mới qua sự cảm nhận thật tinh tế của nhà văn. Tác phẩm được viết trong hoàn cảnh đất nước bị chia cắt, Vũ Bằng sông ở Sài Gòn vùng kiểm soát của Mĩ ngụy xa cách quê hương đất Bắc. Đúng như nhận định của sách giáo khoa. “Nhà văn đã gửi vào trang sách tất cả nỗi niềm thương nhớ da diết về quê hương, gia đình và lòng mong mỏi đất nước hòa bình, thống nhất, thể hiện qua nỗi nhớ mọi cảnh sắc và phong vị của thiên nhiên, phổ xá và cuộc sống hàng ngày của Hà Nội. Tất cả đều toát lên vẻ đẹp riêng biệt và bản sắc văn hóa tinh tế, độc đáo của một vùng đất nước và cũng là của cả dân tộc.
Câu 2 trang 178 - SGK Ngữ văn 7 tập 1: Bài văn có thế chia thành mấy đoạn? Nêu nội dung chính của mỗi đoạn và sự liên kết giữa các đoạn.
Bài văn có thể chia làm 3 đoạn:
– Đoạn một từ “đầu đến… mê luyến mùa xuân” : tình cảm mê luyến mùa xuân của con người là một quy luật tất yếu, tự nhiên.
– Đoạn hai từ “Tôi yêu sông xanh … đến mở hội liên hoan”: cảnh sắc và không khí mùa xuân.
– Đoạn ba: Phần còn lại: Cảnh sắc riêng của trời đất mùa xuân từ khoảng sau rằm tháng giêng ở miền Bắc.
Câu 3 trang 178 - SGK Ngữ văn 7 tập 1: Đọc lại đoạn văn từ “Tôi yêu sông xanh, núi tím” đến “mở hội liên hoan” và cho biết:
b) Mùa xuân đã khơi dậy sức sống trong thiên nhiên và con người như thế nào? Những tình cảm gì trỗi dậy mạnh mẽ trong lòng tác giả khi mùa xuân đến?
c) Em có nhận xét gì về giọng điệu và ngôn ngữ của đoạn văn này?
Trả lời:
Câu 4 trang 178 - SGK Ngữ văn 7 tập 1: Đọc từ đoạn văn “Đẹp quá đi” đến hết và tìm hiểu:
a. Sau ngày rằm tháng giêng, cả màu sắc và không khí bầu trời, mặt đất và cây cỏ cũng thay đổi, chuyển biến. Ngòi bút của nhà văn đặc biệt tinh tế khi phát hiện và miêu tả sự thay đổi và chuyển biến ấy: “đào bớt phai, nhưng nhụy vẫn còn phong ”, “cỏ không mướt xanh … lại nức một mùi hương man mác những vật xanh tươi hiện ở trên trời “, trên giàn thiên lí, và con ong dã bay đi kiểm nhụy hoa, “trên nền trời trong có những làn sáng hồng hồng rung động như cánh con ve mới lột …”
b. Đoạn này cho thấy sự quan sát và cảm nhận của Vũ Bằng thật tinh tế và nhạy cảm, ông là người con hiểu tường tận thiên nhiên, nặng lòng yêu thiên nhiên, biết trân trọng sự sống và biết tận hưởng cái đẹp của cuộc sống.
Câu 5 trang 178 - SGK Ngữ văn 7 tập 1: Nêu cảm nhận của em về cảnh sắc mùa xuân qua ngòi bút tài hoa và tinh tế của tác giả.
+ Mở rộng xem đầy đủ