Soạn bài Ôn tập truyện và kí
1. Trong các bài từ 18 đến 22 và 25, 26, 27 chúng ta đã học các tác phẩm truyện (hoặc trích đoạn truyện) và kí hiện đại. Em hãy đọc lại các tác phẩm đó rồi làm bảng kê theo mẫu dưới đây :
| STT | Tên tác phẩm (hoặc đoạn trích) | Tác giả | Thể loại | Tóm tắt nội dung (đại ý) |
2. Chép lại tên tác phẩm (hoặc đoạn trích) và thể loại vào bảng theo mẫu dưới đây, đánh dấu X vào vị trí tương ứng ở các cột tiếp theo nếu thấy có yếu tố đó :
Tên tác phẩm (hoặc đoạn trích) | Thể loại | Cốt truyện | Nhân vật | Nhân vật kể chuyện |
Nhìn vào bảng thống kê đã làm, em hãy nhận xét : Những yếu tố nào thường có chung ở cả truyện và kí.
3. Những tác phẩm truyện, kí đã học để lại cho em những cảm nhận gì về đất nước, về cuộc sống và con người ?
4. Nhân vật nào em yêu thích nhất và nhớ nhất trong các truyện đã học ? Em hãy phát biểu cảm nghĩ về nhân vật ấy.
Lời giải:
Câu 1 : Trong các bài từ 18 đến 22 và 25, 26, 27 chúng ta đã học các tác phẩm truyện (hoặc trích đoạn truyện) và kí hiện đại. Em hãy đọc lại các tác phẩm đó rồi làm bảng kê theo mẫu dưới đây :
| STT | Tên tác phẩm (hoặc đoạn trích) | Tác giả | Thể loại | Tóm tắt nội dung (đại ý) |
| 1 | Bài học đường đời đầu tiên (trích Dế Mèn phiêu lưu kí) | Tô Hoài | Truyện | Dế Mèn có vẻ đẹp cường tráng của một chàng dế thanh niên nhưng tính tình xốc nổi, kiêu căng. Trò đùa ngỗ nghịc của Dế Mèn đã gây ra cái chết thảm thương cho Dế Choắt và Dế Mèn đã rút ra được bài học đường đời cho mình. |
| 2 | Sông nước Cà Mau (trích Đất rừng Phương Nam) | Đoàn Giỏi | Truyện | Cảnh quang độc đáo của vùng Cà Mau với sông ngòi, kênh rạch bủa giăng chi chít, rừng đước trùng điệp hai bên bờ và cảnh chợ Năm Căn tập nập trù phú họp ngay trên mặt sông. |
| 3 | Bức tranh của em gái tôi | Tạ Duy Anh | Truyện ngắn | Tài năng, tâm hồn trong sáng và lòng nhân hậu ở cô em gái có năng khiếu đặc biệt về hội họa đã giúp cho người anh vượt lên đọc lòng tự ái, đố kị và sự tự ti của mình. |
| 4 | Vượt thác (trích Quê nội) | Võ Quảng | Truyện | Hành trình ngược sông Thu Bồn vượt thác của con thuyền do dượng Hương Thư chỉ huy. |
| 5 | Buổi học cuối cùng | An-phông-xơ Đô-đê (Pháp) | Truyện ngắn | Buổi học tiếng Pháp cuối cùng của lớp học vùng An-dát bị Phổ chiếm đóng và hình ảnh thầy giáo Ha-men qua cái nhìn và tâm trạng của chú bé Phrăng. |
| 6 | Cô Tô (trích) | Nguyễn Tuân | Kí | Vẻ đẹp tươi sáng, phong phú của cảnh sắc thiên nhiên vùng đảo Cô Tô và một nét sinh hoạt của người dân trên đảo. |
| 7 | Cây tre Việt Nam | Thép Mới | Kí | Cây tre là người bạn gần gũi, thân thiết của nhân dân Việt Nam trong cuộc sống hàng ngày trong lao động và chiến đấu. Tre đã thành biểu tượng của đất nước và dân tộc Việt Nam. |
| 8 | Lòng yêu nước (Trích bài bào Thử Lửa) | I-li-a Ê -ren-bua | Tùy bút chính luận | Lòng yêu nước khơi nguồn từ lòng yêu những vật bình thường gần gũi, từ tình yêu gia đinh, quê hương. Lòng yêu nước được thử thách và bộc lộ mạnh mẽ trong cuộc chiến đấu bảo vệ Tổ quốc. |
| 9 | Lao xao (trích Tuổi thơ im lặng) | Duy Khán | Hồi kí tự truyện | Miêu tả các loài chim ở đồng quê, qua đó bộc lộ vẻ đẹp và sự phong phú của thiên nhiên làng quê và bản sắc văn hóa dân gian. |
Câu 2 :
Chép lại tên tác phẩm (hoặc đoạn trích) và thể loại vào bảng theo mẫu dưới đây, đánh dấu X vào vị trí tương ứng ở các cột tiếp theo nếu thấy có yếu tố đó :
Tên tác phẩm (hoặc đoạn trích) | Thể loại | Cốt truyện | Nhân vật | Nhân vật kể chuyện |
| Bài học đường đời đầu tiên (trích Dế Mèn phiêu lưu kí) | Truyện dài | x | x | x |
| Sông nước Cà Mau (trích Đất rừng Phương Nam) | Truyện dài | x | x | x |
| Bức tranh của em gái tôi | Truyện ngắn | x | x | x |
| Vượt thác (trích Quê nội) | Truyện dài | x | x | x |
| Buổi học cuối cùng | Truyện ngắn | x | x | x |
| Cô Tô (trích) | Kí | x | ||
| Cây tre Việt Nam | Kí | x | x | |
| Lòng yêu nước (trích bài báo Thử lửa) | Tùy bút | x | ||
| Lao xao (trích Tuổi thơ im lặng) | Truyện dài | x |
Những yếu tố nào thường có chung ở cả truyện và kí là nhân vật và người kể chuyện.
Câu 3 : Những tác phẩm truyện, kí đã học để lại cho em những cảm nhận gì về đất nước, về cuộc sống và con người ?
- Những tác phẩm truyện thường kể về thiên nhiên, đất nước, con người cho em những góc nhìn mới mẻ, những hình ảnh độc đáo, thông tin hữu ích, thú vị để từ đó thêm yêu cuộc sống hơn.
- Những tác phẩm truyện thường kể về thiên nhiên, đất nước, con người cho em những góc nhìn mới mẻ, những hình ảnh độc đáo, thông tin hữu ích, thú vị để từ đó thêm yêu cuộc sống hơn.
- Những tác phẩm truyện kí nước ngoài cho em thêm hiểu tình yêu nước tha thiết của những người chân chính trên thế giới.
Câu 4 : Nhân vật nào em yêu thích nhất và nhớ nhất trong các truyện đã học ? Em hãy phát biểu cảm nghĩ về nhân vật ấy.
Nhân vật Dế Mèn là nhân vật em yêu thích nhất bởi vì:
- Đây là nhân vật mới lớn, có nhiều điểm tương đồng với em.
- Đây là nhân vật mới lớn, có nhiều điểm tương đồng với em.
- Dế Mèn biết chăm sóc cho bản thân khi làm việc điều độ, ăn uống khoa học.
- Dế Mèn ưa thích khám phá, phiêu lưu, dám một mình vượt khỏi không gian sống nhỏ bé.
- Dế Mèn biết nhận ra lỗi lầm và biết cách rút ra bài học cho bản thân.+ Mở rộng xem đầy đủ