Soạn bài Thầy thuốc giỏi cốt nhất ở tấm lòng

A. Bố cục :

I. Đọc - Hiểu văn bản

Câu 1 : Hãy kể ra những chi tiết nói về nhân vật Thái y lệnh họ Phạm. Từ đó :

a) Trả lời các câu hỏi sau :

- Vị Thái y lệnh là người thế nào ?

- Trong những hành động của ông, điều gì làm em cảm phục nhất và suy nghĩ nhiều nhất ?

b) Phân tích, bình luận lời đối thoại của vị Thái y với quan Trung sứ : "Ngài đáp : Tôi có mắc tội ... tôi xin chịu tội".

Trả lời :

- Các chi tiết về Thái y lệnh :

+ Đem hết của cái trong nhà ra mua các loại thuốc tốt và tích trữ thóc gạo, chữa trị, cấp cơm cháo cho kẻ cơ khổ.

+ Dựng nhà cho những người đói khát và bệnh tật, cứu sống hơn nghìn người.

+ Đi chữa cho người đàn bà bệnh nặng trước, cho quý nhân ở trong cung sau, không ngại mắc tội với Trần Anh Vương.

+ Được Trần Anh Vương khen ngợi.

- Qua các chi tiết đó, ta thấy Thái y lệnh là người đức độ, có tầm lòng yêu thương người bệnh nghèo, quyết tâm cứu giúp bệnh nhân nguy kịch, không ngại nguy hiểm đến tính mạng của mình.

- Trong những hành động của ông, điều làm cho ta cảm phục và suy nghĩ chính là lựa chọn dứt khoát việc chữa bệnh cho người đàn bà nghèo nguy kịch chứ chưa chữa bệnh cho vị quý nhân ở trong cung. Vị Thái y lệnh sẵn sàng chấp nhận chịu tội, chịu chết chứ không để người bệnh chết. Ngoài tấm lòng vị lương y này còn có cả dũng khí.

- “Ngài đáp: Tôi có mắc tội ... tôi xin chịu tội”: đây là lời của vị Thái y cho thấy tinh thần chịu trách nhiệm của mình trước uy quyền, chấp nhận đặt tính mạng mình dưới tính mạng người dân đang nguy kịch.

Câu 2 : Trước cách xử sự của vị Thái y lệnh, thái độ của Trần Anh Vương diễn biến như thế nào ? Qua đó, nhân cách của Trần Anh Vương được thể hiện ra sao ?

Trả lời :

- Trước cách xử sự của Thái y lệnh, thái độ của Trần Anh Vương thay đổi. Từ chỗ quở trách chuyển sang mừng rỡ, khen ngợi : "Ngươi thật là bậc lương y chân chính, đã giỏi về nghề nghiệp lại có lòng nhân đức, thương xót con đỏ của ta, thật xứng với lòng ta mong mỏi".

- Như vậy Trần Anh Vương là người sáng suốt, rộng lượng, đã không hẹp hòi vì chuyện Thái y lệnh không làm theo ngay ý mình, lại còn khen ngợi ông là thầy thuốc chân chính.

Câu 3 : Qua câu chuyện Thầy thuốc giỏi cốt nhất ở tấm lòng có thể rút ra cho những người làm nghề y hôm nay và mai sau bài học gì ?

- Thương yêu, giúp đỡ người bệnh nghèo.

- Người bệnh nặng cần ưu tiên chữa trị, bất kể địa vị của họ như thế nào.

- Người thầy thuốc hết lòng vì người bệnh, sẽ được mọi người tôn trọng và quý mến.

Câu 4 : Hãy so sánh nội dụng y đức được thể hiện ở văn bản Thầy thuốc giỏi cốt nhất ở tấm lòng với văn bản kể về Tuệ Tĩnh (trang 44).

II. Luyện tập

Câu 1 : Một bậc lương y chân chính theo mong mỏi của Trần Anh Vương phải như thế nào ? Hãy so sánh nội dung đó với nội dung trong lời thề của Ho-pô-cờ-rát được trích ở phần Đọc thêm.

Trả lời :

- Một bậc lương y chân chính theo mong mỏi của Trần Anh Vương phải là người giỏi nghề nghiệp, đồng thời có lòng nhân đức, thương xót dân nghèo. Lòng nhân đức của Thái y lệnh không chỉ thể hiện trong việc cứu người đàn bà nguy kịch mà còn thể hiện ở việc ông cấp cơm cháo, chữa trị cho người cơ khổ, cứu sống hơn ngàn người trong năm đói kém, dịch bệnh.

- Nội dung đó cũng có phần giống như trong lời thế của Hi-pô-cờ-rát ở việc săn sóc miễn phí cho người nghèo, nhưng có nhấn mạnh hơn đến yếu tố giỏi nghề nghiệp.

Câu 2 : Nhan đề văn bản này nguyên văn chữ Hán là Y thiện dụng tâm (y : chữa bệnh, thầy thuốc ; thiện : giỏi, tốt, lành ; dụng : dùng, đem dùng ; tâm : lòng, tấm lòng). Có sách dịch nhan đề trên là Thầy thuốc giỏi ở tấm lòng, ở đây dịch : Thầy thuốc giỏi cốt nhất ở tấm lòng. Vậy có gì khác nhau ? Em tán thành cách nào ? Lí do ?

Trả lời :

Nhan đề có từ “cốt nhất” hay và sâu sắc hơn vì nhấn mạnh tầm quan trọng của lương y và đức độ người thầy thuốc.