Soạn bài Sơn Tinh, Thủy Tinh
1. Truyện Sơn Tinh, Thủy Tinh gồm mấy đoạn ? Mỗi đoạn thể hiện nội dung gì ? Truyện được gắn với thời đại nào trong lịch sử Việt Nam ?
2. Trong truyện Sơn Tinh, Thủy Tinh, nhân vật chính là ai ? Các nhân vật chính được miêu tả bằng những chi tiết nghệ thuật tưởng tượng, kì ảo như thế nào ? Ý nghĩa tượng trưng của các nhân vật đó ?
3. Hãy nêu ý nghĩa của truyện Sơn Tinh, Thủy Tinh.
Lời giải:
I. Đọc - Hiểu văn bản
Câu 1 trang 33 - SGK Ngữ Văn 6 tập 1 : Truyện Sơn Tinh, Thủy Tinh gồm mấy đoạn ? Mỗi đoạn thể hiện nội dung gì ? Truyện được gắn với thời đại nào trong lịch sử Việt Nam?
- Truyện Sơn Tinh, Thủy Tinh có thể chia làm 3 đoạn:
+ Đoạn 1: Từ đầu đến "mỗi thứ một đôi" : Vua Hùng thứ mười tám ra điều kiện kén rể.
+ Đoạn 2: Tiếp đến "thần Nước đành rút quân" : Cuộc giao tranh cầu hôn giữa Sơn Tinh và Thủy Tinh, kết quả Sơn Tinh thắng.
+ Đoạn 3: Còn lại : Cuộc trả thù hằng năm với Sơn Tinh và những thất bại của Thủy Tinh.
- Truyện được gắn với thời đại Hùng Vương - thời đại mở đầu lịch sử Việt Nam (cách ngày nay khoảng 4000 năm và kéo dài chừng 2000 năm).
Câu 2
trang 34 - SGK Ngữ Văn 6 tập 1 : Trong truyện Sơn Tinh, Thủy Tinh, nhân vật chính là ai ? Các nhân vật chính được miêu tả bằng những chi tiết nghệ thuật tưởng tượng, kì ảo như thế nào ? Ý nghĩa tượng trưng của các nhân vật đó ?
- Trong truyện Sơn Tinh, Thủy Tinh có 2 nhân vật chính là Sơn Tinh và Thủy Tinh.
- Mỗi nhân vật được miêu tả bằng những chi tiết tưởng tượng kì ảo:
+ Sơn Tinh: "vẫy tay về phía đông, phái đông nổi cồn bãi ; vẫy tay về phía tây, phía tây mọc lên từng dãy núi đồi". Sơn Tinh có thể "dùng phép lạ bốc từng quả đồi, dời từng dãy núi, dựng thành lũy đất, ngăn chặn dòng nước lũ. Nước sông dâng lên bao nhiêu, đồi núi cao lên bấy nhiêu".
+ Thủy Tinh: "gọi gió, gió đến ; hô mưa. mưa về". Thủy Tinh có thể "hô mây, gọi gió làm thành dông bão rung chuyển cả đất trời".
- Ý nghĩa tượng trưng của các nhân vật đó:
+ Nhân vật Sơn Tinh: Tượng trưng cho khát vọng và khả năng khắc phục thiên tai của nhân dân ta thời xưa.
+ Nhân vật Thủy Tinh: tượng trưng cho mưa bão, lũ lụt, thiên tai uy hiếp cuộc sống của con người.
Câu 3 trang 34 - SGK Ngữ Văn 6 tập 1 : Hãy nêu ý nghĩa của truyện Sơn Tinh, Thủy Tinh.Truyện Sơn Tinh, Thủy Tinh giải thích hiện tượng lũ lụt và phản ánh sức mạnh vĩ đại của nhân dân ta hàng ngàn năm nay kiên trì đắp đê chế ngự nạn lũ lụt ở lưu vực sông Hồng hàng năm, đồng thời nói lên ước mơ chiến thắng thiên tai của người xưa để bảo vệ cuộc sống và mùa màng.
II. Luyện tập
Câu 1 trang 34 - SGK Ngữ Văn 6 tập 1 : Hãy kể diễn cảm truyện Sơn Tinh, Thủy Tinh (có thể kể trước gương hoặc kể cho ai đó trong gia đình nghe).Trả lời :Với truyện này chúng ta nên kể với giọng:
- Giọng chậm rãi ở đoạn 1 và đoạn 3.
- Giọng sôi nổi, mạnh mẽ ở đoạn 2.
Câu 2 trang 34 - SGK Ngữ Văn 6 tập 1 : Từ truyện Sơn TInh, Thủy Tinh, em nghĩ gì về chủ trương xây dựng. củng cố đê điều, nghiêm cấm nạn phá rừng, đồng thời trồng thêm hàng triệu héc-ta rừng của Nhà nước ta trong giai đoạn hiện nay ?Trả lời : Truyện Sơn Tinh, Thủy Tinh nêu lên hiện tượng lũ lụt kinh hoàng và ước mơ khắc phục thiên tai của nhân dân ta thời xưa. Ngày nay, ước mơ đó đã trở thành hiện thực khi Nhà nước và nhân dân tích cực xây dựng và củng cố hệ thống đê điều, nghiêm cấm nạn phá rừng đồng thời trồng thêm hàng triệu héc-ta rừng trong giai đoạn hiện nay.
Câu 3 trang 34 - SGK Ngữ Văn 6 tập 1 : Hãy viết tên một số truyện kể dân gian liên quan đến thời đại các vua Hùng mà em biết.
Trả lời:
- Con Rồng cháu Tiên
- Chử Đồng Tử
- Mai An Tiêm.
+ Mở rộng xem đầy đủ