Soạn bài Đeo nhạc cho mèo
1. Hãy tóm tắt truyện, dựa vào mấy ý sau :
- Lí do cuộc họp làng chuột
- Cảnh họp làng chuột lúc đầu và sáng kiến "đeo nhạc cho mèo"
- Cảnh họp làng chuột lúc cử người "đeo nhạc cho ngời"
- Kết quả của việc cử người và thực hiện sáng kiến.
2. Cảnh họp làng chuột lúc đầu và lúc cử người "đeo nhạc cho mèo" rất đối lập nhau. Hãy chỉ ra và nêu ý nghĩa của những chi tiết đối lập ấy.
3. Em có nhận xét gì về việc tả các loại chuột trong truyện ? Phải chăng mỗi loại chuột ám chỉ một loại người nào đó trong xã hội cũ ?
5. Mục đích chính của truyện ngụ ngôn là khuyên nhủ, răn dạy con người ta bài học nào đó trong cuộc sống. Truyện Đeo nhạc cho mèo đưa ra bài học gì ?
I. Đọc - Hiểu văn bản
Câu 1 : Hãy tóm tắt truyện, dựa vào mấy ý sau :
- Lí do cuộc họp làng chuột
- Cảnh họp làng chuột lúc đầu và sáng kiến "đeo nhạc cho mèo"
- Cảnh họp làng chuột lúc cử người "đeo nhạc cho ngời"
- Kết quả của việc cử người và thực hiện sáng kiến.
Trả lời :
Mèo cứ ăn thịt chuột mãi nên chuột lo lắng tìm cách bảo vệ giống nòi. Cả làng chuột họp bàn đeo nhạc vào cổ mèo để khi mèo đến, nghe tiếng nhạc biết đường chạy. Cả làng thấy cách hay nhưng ai cũng chối làm, có anh chuột Chù không biết chối đành nhận lời. Khi chuột chù đem nhạc đến gần mèo thì bị mèo dọa nhe nanh, giơ vuốt chạy về. Bởi thế đến tận giờ, mèo vẫn cứ ăn thịt chuột.
Câu 2 : Cảnh họp làng chuột lúc đầu và lúc cử người "đeo nhạc cho mèo" rất đối lập nhau. Hãy chỉ ra và nêu ý nghĩa của những chi tiết đối lập ấy.
- Cảnh họp làng chuột lúc đầu rất đông đủ và khí thế, không thiếu một ai, tất cả đều phấn chấn "dẩu mõm, quật đuôi", thống nhất cao "đồng thanh ưng thuận". Rồi tiếp theo là "lao xao hớn hở".
- Khi làm việc cử người đi đeo nhạc thì chùng hẳn xuống, căng thẳng "hội đồng im phăng phắc, không một cái tai nào nhích, một cái răng nào nhe cả". Rồi sau đó là việc đùn đẩy nhau, viện cớ thoái thác.
- Sự đối lập ấy chứng tỏ sự hèn nhát của làng chuột, tính chất viển vông của sáng kiến, thể hiện đúng chất "nói thì dễ, làm thì khó"
Câu 3 : Em có nhận xét gì về việc tả các loại chuột trong truyện ? Phải chăng mỗi loại chuột ám chỉ một loại người nào đó trong xã hội cũ ?
Câu 4: Trong cuộc họp của làng chuột, ai có quyền xướng việc và sai khiến ? Ai phải nghe theo và nhận những việc khó khăn, nguy hiểm ?
Trong cuộc họp, ông Cống là người có quyền xướng việc và sai khiến, anh Chắt tự cho mình cái quyền không phải làm việc nặng nhọc, kẻ cùng đinh dưới cùng xã hội như anh Chù phải gánh vác việc nguy hiểm.
Câu 5 : Mục đích chính của truyện ngụ ngôn là khuyên nhủ, răn dạy con người ta bài học nào đó trong cuộc sống. Truyện Đeo nhạc cho mèo đưa ra bài học gì ?
- Sáng kiến phải có tính thực tiễn và tính khả thi, nếu không thì dù có hay đến đâu cũng chỉ là thứ để "nói cho sướng miệng, nghe cho sướng tai", không có ích lợi gì.
- Một kế hoạch tốt phải có điều kiện để thực hiện, trong đó người thực hiện là rất quan trọng. Không tìm được người thực hiện thì kế hoạch hay cũng chỉ là nói miệng.
- Một hội đồng mà chỉ có một cá nhân thao túng thì sẽ dễ đi đến quyết định ảo tưởng, điên rồ.
II. Luyện tập
Phân tích, đánh giá tính cách chuột Cống.
Trả lời :
Chuột Cống là bậc trưởng thượng huênh hoang nhưng bản chất nhút nhát đẩy trách nhiệm khó khăn cho người khác. Luôn cho mình là kẻ bề trên, khởi xướng ý tưởng đeo nhạc cho mèo, cũng là người trốn tránh việc thực hiện việc nguy hiểm.