Soạn bài Diễn đạt trong văn nghị luận tiếp theo

III. XÁC ĐỊNH GIỌNG ĐIỆU PHÙ HỢP TRONG VĂN NGHỊ LUẬN

1. Tìm hiểu các đoạn trích sau và thực hiện yêu cầu nêu ở dưới. 
(1) "Thế mà.... suy nhược"
(2) "Trong tình cảnh ấy.... não cân ta"

Yêu cầu:
a) Đối tượng nghị luận và nội dung cụ thể của hai đoạn trích trên khác nhau nhưng giọng điệu trong lời văn có điểm gì tương đồng? Ngoài điểm tương đồng đó, giọng điệu trong từng đoạn trích có nét gì đặc trưng riêng biệt? 
b) Cơ sở chủ yếu tạo nên sự khác biệt về giọng điệu của lời văn trong những đoạn trích trên là gì? 
c) Chỉ rõ cách sử dụng từ ngữ hoặc cách sử dụng phép tu từ có vai trò như thế nào trong việc biểu hiện giọng điệu của đoạn trích? 

2. Tìm hiểu đoạn trích sau và thực hiện yêu cầu nêu ở dưới: 

Yêu cầu:

a) Nhận xét về giọng điệu của lời văn nghị luận trong các đoạn trích trên. Chỉ rõ những phương tiện từ ngữ, kiểu câu được dùng để biểu hiện giọng điệu đó.

b) Phân tích ngắn gọn những cơ sở tạo nên sự khác biệt của giọng điệu ấy trong từng trường hợp cụ thể.

3. Từ những nội dung đã tìm hiểu ở mục 1 và 2. Anh /chị hãy xác định đặc điểm quan trọng nhất của giọng điệu ngôn từ trong văn nghị luận

LUYỆN TẬP

1. Phân tích, làm rõ những đặc điểm cụ thể trong cách vận dụng từ ngữ, vận dụng kiểu câu, biểu hiện giọng điệu của lời văn trong những đoạn văn nghị luận
(1) "Sự thật là từ.... cộng hòa"
(2)"Con người thơ.... chôn ai"
(3)"Nhưng nếu Kiều... cảm tự tôn"

2. Chọn một đoạn các đề tài để viết một bài nghị luận ngắn trong đó chú ý vận dụng từ ngữ, kiểu câu và giọng điệu phù hợp (SGK tập 2 trang 158)