Soạn bài Ba cống hiến vĩ đại của Các Mác Ăng-Ghen
1. Bài điếu văn này có thể chia làm mấy phần? Nêu nội dung của từng phần?
2. Nêu những đóng góp của Mác khiến ông trở thành "nhà tư tưởng vĩ đại nhất trong số những nhà tư tưởng hiện đại".
3. Để làm nổi bật tầm vóc vĩ đại của Mác, Ăng-ghen đã sử dụng biện pháp so sánh tầng bậc (còn gọi là biện pháp tăng tiến). Biện pháp ấy đã được thể hiện như thế nào trong bài điếu văn?
4. Phân tích thái độ và tình cảm của Ăng-ghen đối với Mác qua cách lập luận so sánh trong bài điếu văn.
5. Anh (chị) hiểu như thế nào về ý kiến"[...] Ông có thể có nhiều kẻ đối địch, nhưng chưa chắc đã có một kẻ thù riêng nào cả"?
Lời giải:
Câu 1 trang 95 - SGK Ngữ văn 11 tập 2: Bài điếu văn này có thể chia làm mấy phần? Nêu nội dung của từng phần?
Trả lời:
Bố cục ba phần:
- Phần 1: từ đầu đến “vĩ nhân ấy gây ra”: thông báo thời điểm Mác qua đời và nhận định khái quát về sự cống hiến vĩ đại của Các-Mác.
- Phần 2: tiếp đến cho đến “thêm nữa”: Đánh giá những cống hiến to lớn của Mác đối với sự phát triển của nhân loại.
- Phần 3: còn lại bày tỏ niềm tiếc thương vô hạn và khẳng định sự bất diệt của tên tuổi và sự nghiệp của Mác.
Câu 2 trang 95 - SGK Ngữ văn 11 tập 2: Nêu những đóng góp của Mác khiến ông trở thành "nhà tư tưởng vĩ đại nhất trong số những nhà tư tưởng hiện đại".
Trả lời:
- Thứ nhất: tìm ra được quy luật phát triển của loài người (Bản chất của quy luật này: cơ sở hạ tầng quyết định thượng tầng kiến trúc).
- Thứ hai: tìm ra quy luật giá trị thượng dư.
- Thứ ba: cống hiến quan trọng hơn cả: sự kết hợp giữa lí luận với thực tiễn, biến lí thuyết cách mạng khoa học thành hành động cách mạng.
Câu 3 trang 95 - SGK Ngữ văn 11 tập 2: Để làm nổi bật tầm vóc vĩ đại của Mác, Ăng-ghen đã sử dụng biện pháp so sánh tầng bậc (còn gọi là biện pháp tăng tiến). Biện pháp ấy đã được thể hiện như thế nào trong bài điếu văn?
Trả lời:
- Nhưng không chỉ có thế thôi (Các-Mác còn phát hiện ra giá trị thặng dư)
- Nhưng đấy hoàn toàn không phải là điều chủ yếu ở Các-Mác (trước hết các Mác là một nhà cách mạng...)
=> Tác dụng: Nói lên tầm vóc vĩ đại của Các-Mác: là một vĩ nhân, là đỉnh cao của thời đại.
Câu 4 trang 95 - SGK Ngữ văn 11 tập 2: Phân tích thái độ và tình cảm của Ăng-ghen đối với Mác qua cách lập luận so sánh trong bài điếu văn.
Trả lời:
* Tình cảm, thái độ của Ăng-ghen đối với Mác:
- Qua bài điếu văn, Ăng-ghen đã gián tiếp thể hiện sự ngợi ca đối với những đóng góp của Mác cho nhân loại.
- Nhấn mạnh sự bất tử của Mác.
- Bày tỏ niềm tiếc tương vô hạn trước sự ra đi của Các-Mác.
=> Lời cầu nguyện của Ăng - ghen dành cho Mác: “Tên tuổi và sự nghiệp của ông đời đời sống mãi”.
Câu 5 trang 95 - SGK Ngữ văn 11 tập 2: Anh (chị) hiểu như thế nào về ý kiến"[...] Ông có thể có nhiều kẻ đối địch, nhưng chưa chắc đã có một kẻ thù riêng nào cả"?
Trả lời:
- Mục tiêu phê phán, đấu tranh suốt đời Mác là chủ nghĩa tư bản, là tư tưởng, học thuyết phản động, duy tâm, bất công xã hội chứ không phải một cá nhân cụ thể nào.
- Những cống hiến của Mác mang lại lơi ích cho toàn thể nhân loại.
=> Lời khẳng định của Ăng - ghen như một lời cầu nguyện dành cho Mác.
LUYỆN TẬP:
Câu 1 - Luyện tập trang 95 - SGK Ngữ văn 11 tập 2: Nêu cảm nghĩ của anh (chị) về những đóng góp của Mác đối với nhân loại
- Tìm ra được quy luật phát triển của loài người (Bản chất của quy luật này: cơ sở hạ tầng quyết định thượng tầng kiến trúc).
- Tìm ra quy luật giá trị thượng dư.
- Cống hiến quan trọng hơn cả: sự kết hợp giữa lí luận với thực tiễn, biến lí thuyết cách mạng khoa học thành hành động cách mạng.
Câu 2 - Luyện tập trang 95 - SGK Ngữ văn 11 tập 2: Lập dàn ý của bài điếu văn- Thông báo thời điểm Mác qua đời và nhận định tổng quan về Mác.
=> Mác là đỉnh cao của mọi đỉnh cao, nhà tư tưởng vĩ đại nhất trong số những nhà tư tưởng hiện đại.
Câu 2 - Luyện tập trang 95 - SGK Ngữ văn 11 tập 2: Lập dàn ý của bài điếu văn- Thông báo thời điểm Mác qua đời và nhận định tổng quan về Mác.
- Những cống hiến vĩ đại của Mác:
- Tình cảm xót thương của Ăng-ghen đối với Các-Mác
+ Mở rộng xem đầy đủ