Soạn bài Chuyện chức phán sự đền Tản Viên
1. Theo anh (chị), việc làm của nhân vật Ngô Tử Văn có ý nghĩa gì?
a) Thể hiện quan điểm và thái độ của người trí thức muốn đả phá sự mê tín thần linh của quần chúng bình dân.
b) Thể hiện sự khảng khái, chính trực và dũng cảm muốn vì dân trừ hại.
c) Thể hiện tính hiếu thắng của người trẻ tuổi.
d) Thể hiện tinh thần dân tộc mạnh mẽ qua việc diệt trừ hồn tên giặc xâm lược hung bạo, bảo vệ Thổ thần nước Việt, người từng có công giúp Lí Nam Đế chống ngoại xâm.
e) Ý kiến khác.
Giải thích nguyên nhân sự chọn lựa của anh (chị).
2. Theo anh (chị), chi tiết Diêm Vương xử kiện ở âm phủ nói lên điều gì?
2. Theo anh (chị), chi tiết Diêm Vương xử kiện ở âm phủ nói lên điều gì?
a) Thể hiện niềm tin của con người thời trung đại: bên cạnh cõi trần còn có một thế giới khác là âm phủ, nơi con người sau khi chết sẽ phải đến để nhận sự phán xét và thưởng phạt về những việc làm của mình khi còn sống.
b) Thể hiện khát vọng công lí chưa thực hiện được trong cuộc sống trần thế của người xưa.
c) Nhằm đẩy xung đột kịch tính của truyện đến cao trào để nhân vật chính – Ngô Tử Văn – có dịp bộc lộ bản lĩnh, khí phách của mình.
d) Có ý nghĩa khuyên răn, giáo dục con người nên sống và hành động thế nào cho đúng đắn, hợp lẽ phải, tránh làm điều ác.
e) Ý kiến khác.
Giải thích lí do sự chọn lựa của anh (chị).
3. Chi tiết Ngô Tử Văn được nhậm chức phán sự ở đền Tản Viên có ý nghĩa gì?
4. Phân tích nghệ thuật kể chuyện đặc sắc và hấp dẫn của Nguyễn Dữ.
5. Nêu chủ đề của truyện.
3. Chi tiết Ngô Tử Văn được nhậm chức phán sự ở đền Tản Viên có ý nghĩa gì?
4. Phân tích nghệ thuật kể chuyện đặc sắc và hấp dẫn của Nguyễn Dữ.
5. Nêu chủ đề của truyện.
Lời giải:
I. Câu hỏi phần hướng dẫn học bài
Câu 1 trang 60 - SGK Ngữ văn 10 tập 2: Theo anh (chị), việc làm của nhân vật Ngô Tử Văn có ý nghĩa gì?
a) Thể hiện quan điểm và thái độ của người trí thức muốn đả phá sự mê tín thần linh của quần chúng bình dân.
b) Thể hiện sự khảng khái, chính trực và dũng cảm muốn vì dân trừ hại.
c) Thể hiện tính hiếu thắng của người trẻ tuổi.
d) Thể hiện tinh thần dân tộc mạnh mẽ qua việc diệt trừ hồn tên giặc xâm lược hung bạo, bảo vệ Thổ thần nước Việt, người từng có công giúp Lí Nam Đế chống ngoại xâm.
e) Ý kiến khác.
Giải thích nguyên nhân sự chọn lựa của anh (chị).
Trả lời:
Việc làm của Ngô Tử Văn mang nhiều ý nghĩa:
- Thể hiện sự khẳng khái, chính trực và dũng cảm muốn trừ hại cho dân.
- Thể hiện tinh thần dân tộc mạnh mẽ qua việc diệt trừ hồn tên giặc xâm lược hung bạo, bảo vệ Thổ thần người Việt, người từng có công giúp Lí Nam Đế chống ngoại xâm.
- Câu (a) chỉ đúng một phần vì Ngô Tử Văn chỉ đả phá sự ngu tín của nhân dân khi họ tin vào cả thần ác, thần bất chính chứ không đả phá tập tục thờ thần linh nói chung.
- Câu (c) hoàn tào sai vì Tử Văn không đốt đền một cách vô căn cứ.
Vậy đáp án đúng nhất là cả hai đáp án b và d
Câu 2 trang 60 - 61 SGK Ngữ văn 10 tập 2:
Câu 5 trang 61 - SGK Ngữ văn 10 tập 2: Nêu chủ đề của truyện.Với yêu cầu viết đoạn kết của truyện, các em có thể đồng tình hay không đồng tình với kết thúc như đã có và đưa ra một cách kết thúc khác. Điều quan trọng là có thể giải thích một cách hợp lí và thuyết phục về ý kiến của mình. Ngô Tử Văn tên Soạn, người huyện Yên Dũng đất Lạng Giang. Ngô Tử Văn vốn là một kẻ sĩ khảng khái, chính trực. Trong làng có một ngôi đền thiêng. Từ khi có một tên tướng giặc nhà Minh tử trận ở gần đền, hồn của hắn tác quái. Tức giận, Tử Văn châm lửa đốt để trừ hại cho dân. Sau khi đốt đền, Tử Văn lên cơn sốt mê man, chàng thấy tên hung thần đòi trả đền và đe dọa bắt chàng xuống âm phủ. Thổ thần bày tỏ thái độ cảm phục trước hành động dũng cảm của Tử Văn, mách chàng về tung tích, tội ác tên hung thần và cách đối phó. Đến đêm, khi bệnh nặng thêm, Tử Văn thấy hai tên quỷ đến bắt chàng xuống âm phủ. Trước Diêm Vương, Tử Văn đã tố cáo tội ác của tên hung thần để hắn bị trừng trị. Thổ thần được phục chức, lính đưa Tử Văn về trần gian. Một tháng sau, Thổ thần tiến cử Tử Văn giữ chức phán sự đền Tản Viên để tạ ơn.
Theo anh (chị), chi tiết Diêm Vương xử kiện ở âm phủ nói lên điều gì?
a) Thể hiện niềm tin của con người thời trung đại: bên cạnh cõi trần còn có một thế giới khác là âm phủ, nơi con người sau khi chết sẽ phải đến để nhận sự phán xét và thưởng phạt về những việc làm của mình khi còn sống.
b) Thể hiện khát vọng công lí chưa thực hiện được trong cuộc sống trần thế của người xưa.
c) Nhằm đẩy xung đột kịch tính của truyện đến cao trào để nhân vật chính – Ngô Tử Văn – có dịp bộc lộ bản lĩnh, khí phách của mình.
d) Có ý nghĩa khuyên răn, giáo dục con người nên sống và hành động thế nào cho đúng đắn, hợp lẽ phải, tránh làm điều ác.
e) Ý kiến khác.
Giải thích lí do sự chọn lựa của anh (chị).
Trả lời:
Ý nghĩa chi tiết Diêm Vương xử kiện ở âm phủ được thể hiện qua tất cả 4 ý: (a), (b), (c), (d).
Do vậy ta chọn đáp án e. Ý kiến khác: đó là tất cả các đáp án trên đều đúng
Câu 3 trang 61 - SGK Ngữ văn 10 tập 2: Chi tiết Ngô Tử Văn được nhậm chức phán sự ở đền Tản Viên có ý nghĩa gì?
Trả lời:
Chi tiết Ngô Tử Văn được nhậm chức phán sự ở đền Tản Viên có ý nghĩa sau:
- Là một sự thưởng công xứng đáng, có ý nghĩa nêu gương cho người sau.
- Khích lệ mọi người dũng cảm đấu tranh chống cái ác, bảo vệ công lí.
Câu 4 trang 61 - SGK Ngữ văn 10 tập 2: Phân tích nghệ thuật kể chuyện đặc sắc và hấp dẫn của Nguyễn Dữ.
Trả lời:
- Sự kết hợp thành công bút pháp hiện thực và bút pháp kì ảo.
- Kết cấu truyện giàu kịch tính với những chi tiết lôi cuốn:
+ Câu chuyện được mở đầu bằng chi tiết Tử Văn châm lửa đốt đền. Chi tiết này đã gây sự chú ý của người đọc và dự báo diễn biến câu chuyện. ⇒ Cách mở đầu hấp dẫn, gây tò mò.
+ Câu chuyện thắt nút và nối tiếp sau đó là những xung đột cứ dần căng thẳng và đẩy lên cao trào.
+ Câu chuyện được mở nút khi sự thật được phơi bày, tên hùng thần phải đền tội, người lương thiện, dũng cảm được sống lại và được đền đáp.
Câu 5 trang 61 - SGK Ngữ văn 10 tập 2: Nêu chủ đề của truyện.
Trả lời:
- Đề cao tinh thần trượng nghĩa, dám đấu tranh vạch mặt cái xấu và dũng cảm trừ hại cho dân của Ngô Tử Văn.- Thể hiện niềm tin ở lẽ phải, công lí, thiện thắng ác, chính thắng tà.
II. Câu hỏi phần luyện tập
Câu 1 trang 61 - SGK Ngữ văn 10 tập 2: Nếu được yêu cầu viết đoạn kết của truyện, anh (chị) sẽ đồng tình với cách kết thúc như đã có hay sẽ chọn một cách kết thúc khác? Trình bày và giải thích ý kiến của mình.
Trả lời:
Câu 2 trang 61 - SGK Ngữ văn 10 tập 2: Tóm tắt truyện không quá 20 dòng
Trả lời:
+ Mở rộng xem đầy đủ