Loading [MathJax]/jax/output/HTML-CSS/fonts/TeX/fontdata.js

Giải bài 3 trang 195 - Bài 30 - SGK môn Vật lý lớp 11

Hai thấu kính, một hội tụ (f1=20cm), một phân kỳ(f2=10cm), có cùng trục chính. Khoảng cách hai quang tâm là l=30cm. Vật AB vuông góc với trục chính được đặt bên trái (L1)và cách (L1)một đoạn d1.
a) Cho d1=20cm, hãy xác định vị trí và tính số phóng đại ảnh cuối cùng cho bởi hệ hai thấu kính. Vẽ ảnh.
b) Tính d1 để ảnh sau cùng là ảnh ảo và bằng hai lần vật.
Lời giải:

a) Sơ đồ tạo ảnh: 

ABL1O1A1B1L2O2A2B2

Với thấu kính (L1)

1d1+1d1=1f11d1=1f11d1=120120=0d1=

Với thấu kính (L2)

d2=ld1=

Từ: 1d2+1d2=1f2d2=f2=10(cm)

vẽ hình:  

Xét hai tam giác đồng dạng: ΔO1KF2 và ΔO2IF2

O2IO1K=O2F2O1F1=f2f1A2B2AB=1020=12

 độ phóng đại ảnh cuối cùng: k=12

b) Sơ đồ tạo ảnh: 

ABL1O1A1B1L2O2A2B2

* Thấu kính (L1)

d1=d1.f1d1f1=20d1d120k=d1d1=20d120

d2=ld1=3020d1d120 (1)

* Thấu kính (L2):

d2=d2.f2d2f2=(10)d2d2+10

k2=d2d2=10d2+103020d1d120+10=10(d120)40(d120)20d1k2=10(d120)20d1800

Theo đề bài: 

Trường hợp 1: k=2k1k2=2

20d120.10(d120)20d1800=210=2(d140)

2d1=70d1=35(cm)

d1=20.353520=1403(cm)

d2=301403=503(cm)

d2=35.(10)35+10=709<0(TM)

Vậy d1=35cm

Trường hợp 2: k=2k1k2=2

20d120.10(d120)20d1800=210=2(d140)

2d1=90d1=45(cm)

d1=20.452045=36(cm)

d2=3036=6(cm)

d2=6.(10)6+10=15(cm)>0(loi)

Vậy d1=35cm

GHI NHỚ: 

- Độ tụ của hai thấu kính mỏng đồng trục ghép sát nhau bằng tổng đại số của từng thấu kính ghép thành hệ.