Bài 4 Dao động tắt dần.Dao động cưỡng bức

1. Dao động tắt dần

1.1 Thế nào là dao động tắt dần

Dao động tắt dần là dao động có biên độ giảm dần theo thời gian.

1.2 Giải thích

Khi con lắc dao động, nó chịu lực cản của không khí gây ra ma sát làm tiêu hao cơ năng của con lắc, chuyển hóa cơ năng dần thành nhiệt năng. Vì thế, biên độ dao động của con lắc giảm dần và cuối cùng con lắc dừng lại hẳn

2. Dao động duy trì

Muốn giữ cho biên độ dao động của con lắc không đổi mà không làm thay đổi chu kỳ dao động riêng của nó, người ta dùng một thiết bị nhằm cung cấp cho nó sau mỗi chu kỳ một phần năng lượng đúng bằng phần năng lượng tiêu hai do ma sát. Như vậy dao động của con lắc được duy trì theo cách như vậy được gọi là dao động duy trì.

3. Dao động cưỡng bức

3.1 Thế nào là dao động cưỡng bức

Để làm cho một hệ dao động không tắt, ta tác động vào nó một ngoại lực cưỡng bức tuần hoàn. Lực này cung cấp năng lượng cho hệ để bù lại phàn năng lượng mất mát do ma sát. Khi ấy dao động của hệ được gọi là dao động cưỡng bức

3.2 Đặc điểm

Dao động cưỡng bức có biên độ không đổi và có tần số bằng với tần số của lực cưỡng bức

Biên độ của dao động cưỡng bức không chỉ phụ thuốc vào biên độ của lực cưỡng bức mà còn phụ thuộc cả vào độ chênh lệch giữa tần số của lực cưỡng bức và tần số riêng của hệ dao động. Khi tần số của lực cưỡng bức càng gần tần số riêng thì biên độ dao động cưỡng bức càng lớn

4. Hiện tượng cộng hưởng

Hiện tượng biên độ dao động cưỡng bức tăng đến giá trị cực đại khi tần số \(f\) của lực cưỡng bức tiến đến bằng tần số riêng \(f_{o}\) của hệ dao động gọi là hiện tượng cộng hưởng