Giải bài 6 trang 223 - Bài 35 - SGK môn Vật lý lớp 11

Có thể thực hiện phép đo tiêu cự f của thấu kính phân kỳ L bằng cách ghép nó đồng trục với một thấu kính hội tụ \(L_0\) nhưng vật thật được đặt gần thấu kính hội tụ hơn so với thấu kính phân kỳ được không?

Nếu biết, em hãy trình bày rõ các bước tiến hành thí nghiệm.

Lời giải:

* Đặt vật AB trước và gần thấu kính hội tụ L.

Điều chỉnh sao cho vật AB qua \(L_0\) cho ảnh nằm sau thấu kính phân kỳ L, thì sẽ thu được ảnh cuối cùng là ảnh thật.

* Các bước tiến hành: 

- Giữ vật cố định, di chuyển thấu kính hội tụ và màn cho tới khi hứng được ảnh rõ nét trên màn (sắp xếp để thấu kính cho ảnh nhỏ).

- Đặt thấu kính phân kỳ trong khoảng giữa thấu kính hội tụ và màn, cách màn vài cm, quan sát thấy ảnh trên màn bị nhòe đi. Gọi khoảng cách từ thấu kính phân kỳ đến màn lúc này là \(d_2\), đo \(d_2\)

- Di chuyển màn ra xa các thấu kính cho tới khi thu được ảnh rõ nét trên màn, đo khoảng cách \(d'_2\) từ thấu kính phân kỳ đến màn.

- Tính tiêu cự \(f_2\) bằng công thức: 

\(f_2=\dfrac{d_2.d'_2}{d_2+d'_2}\)

Vì \(d_2 < 0\) và \(|d'_2| > |d_2|\) nên \(f_2 < 0\)