Soạn bài Một người Hà Nội Nguyễn Khải
1. Nhân vật trung tâm của truyện là cô Hiền. Nhận xét về tính cách cô Hiền. Đặc biệt là suy nghĩ, cách ứng xử của cô trong từng thời đoạn của đất nước. Vì sao tác giả cho cô Hiền là "một hạt bụi vàng" của Hà Nội?
2. Nêu cảm nghĩ về nhân vật "tôi",Dũng, người mẹ của Tuất,những thanh niên Hà Nội và cả,những người tạo nên "nhận xét không mấy vui vẻ" của nhân vật "tôi" về Hà Nội?
3. Chuyện cây si cổ thụ ở Đền Ngọc Sơn bị bão đánh bật rễ rồi lại hồi sinh, gợi cho anh chị suy nghĩ gì?
4. Giọng điệu trần thuật và nghệ thuật xây dựng nhân vật của Nguyễn Khải có gì đáng chú ý?
Câu 1 trang 98 -SGK Ngữ văn 12 tập 2: Nhân vật trung tâm của truyện là cô Hiền. Nhận xét về tính cách cô Hiền. Đặc biệt là suy nghĩ, cách ứng xử của cô trong từng thời đoạn của đất nước. Vì sao tác giả cho cô Hiền là "một hạt bụi vàng " của Hà Nội?
Trả lời:
Nhân vật bà Hiền, một người Hà Nội tiêu biểu.
- Chú ý các chi tiết : nếp sống có chiều sâu văn hoá ;
- Bà Hiền hiểu lẽ đời, có đầu óc thực tế, có bản lĩnh, dám nói thẳng, nói thật.
- Bà Hiền là người đặc biệt đề cao lòng tự trọng:
=> Bà Hiền là "Hạt bụi vàng" của Hà Nội là vì: Bà Hiền - một người HN bình thường cũng như bao người HN khác – cùng đất nước trải qua nhiều biến động thăng trầm, nhưng vẫn giữ được cốt cách người HN – “bản lĩnh và có văn hoá” sống rất chân thành.
Câu 2 trang 98 -SGK Ngữ văn 12 tập 2: Nêu cảm nghĩ về nhân vật "tôi",Dũng, người mẹ của Tuất,những thanh niên Hà Nội và cả,những người tạo nên "nhận xét không mấy vui vẻ" của nhân vật "tôi" về Hà Nội?
Trả lời:
Chân dung những con người Hà Nội khác xung quanh cô Hiền là những Hà Nội khác đó là:
- Dũng,đứa con trai đầu lòng mà cô Hiền rất yêu quý
+ Yêu nước, quyết đem tuổi trẻ của mình phục vụ cho Tổ Quốc.
+ Sống chân thành, đằm thắm: nhớ về những đồng đội hy sinh, Dũng xót xa.
- Mẹ Tuất: Vô cùng thương con, nhưng cô Hiền nén chịu đựng với nghị lực phi thường
- Đó là những người mà nhân vật “tôi” quên đường hỏi thăm:
+ Người trả lời sẵng hoặc hất hàm
+ Người thì giương mắt nhìn như một con thú lạ và ko còn sự tao nhã, thanh lịch của đất Tràng An 1000 năm văn hiến
Câu 3 trang 98 -SGK Ngữ văn 12 tập 2: Chuyện cây si cổ thụ ở Đền Ngọc Sơn bị bão đánh bật rễ rồi lại hồi sinh, gợi cho anh chị suy nghĩ gì?
Trả lời:
Cây si đổ, người ta tìm mọi cách nâng dậy và làm cho cây si sống lại. Vẻ đẹp của người Hà Nội còn đó, không thể mất – một Hà Nội với truyền thống văn hiến rạng rỡ ngàn năm sẽ luôn được bảo vệ, trường tồn và phát triển.
Câu 4 trang 98 -SGK Ngữ văn 12 tập 2: Giọng điệu trần thuật và nghệ thuật xây dựng nhân vật của Nguyễn Khải có gì đáng chú ý?
Trả lời:
- Đặc sắc là giọng điệu trần thuật.
- Giọng đa thanh trải đời nhưng tự nhiên, dân dã, vừa trĩu nặng suy tư, vừa đầy chất triết lý và tất cả làm nên chất tự sự vừa đời thường vừa hiện đại.
- Cách thức xây dựng tình huống, xây dựng nhân vật mang tính chất khám phá. Tình huống gặp gỡ giữa nhân vật “tôi” và nhân vật như cô Hiền, Dũng qua đó để khám phá hiện thực cuộc sống.