Trả lời câu hỏi C5 trang 117 – Bài 43 - SGK môn Vật lý lớp 9
Vật sáng AB được đặt vuông góc với trục chính của thấu kính hội tụ có tiêu cự f = 12cm. Điểm A nằm trên trục chính. Hãy dựng ảnh A'B' của AB và nhận xét đặc điểm của ảnh A'B' trong hai trường hợp:
+ Vật AB cách thấu kính một khoảng d = 36cm (hình 43.4a)
+ Vật AB cách thấu kính một khoảng d = 8cm (hình 43.4b)
a, Trường hợp \(d_1=36cm.\) Dựng ảnh A'B' của AB như trên hình.
- Từ B dựng tia đi song song với trục chính tới thấu kính tại I, tia ló đi qua F'; Dựng tia đi qua tiêu điểm F tới thấu kính tại H, tia ló sẽ đi song song với trục chính, cắt tia ló IF' tại B'. B' là ảnh của điểm B.
- Từ B' hạ vuông góc với trục chính của thấu kính tại A'. A'B' là ảnh của AB tạo bởi thấu kính hội tụ .
Nhận xét: Ảnh A'B' là ảnh thật, ngược chiều, nhỏ hơn vật.
b,
Trường hợp \(d_1=8cm\). Dựng ảnh A'B' của AB như trên hình.
- Từ B dựng tia đi song song với trục chính tới thấu kính tại I, tia ló đi qua F'; Dựng tia đi qua quang tâm, tia ló tiếp tục truyền thẳng không đổi hướng. Tia này sẽ cắt tia ló IF' kéo dài tại B'. B' là ảnh của điểm B.
- Từ B' hạ vuông góc với trục chính của thấu kính tại A'. A'B' là ảnh của AB tạo bởi thấu kính hội tụ.
Nhận xét: Ảnh A'B' là ảnh ảo, cùng chiều , lớn hơn vật.
Ghi nhớ:
- Thấu kính hội tụ thường dùng có phần rìa mỏng hơn phần giữa.
- Một chùm tia tới song song với trục chính của thấu kính hội tụ cho chùm tia ló hội tụ tại tiêu điểm của thấu kính.
- Đường truyền của ba tia sáng đặc biệt qua thấu kính hội tụ:
+ Tia tới đến quang tâm thì tia ló tiếp tục truyền thẳng theo phương của tia tới.
+ Tia tới song song với trục chính thì tia ló đi qua tiêu điểm.
+ Tia tới qua tiêu điểm thì tia ló song song với trục chính.