Giải bài 1 trang 23 – SGK môn Giải tích lớp 12
Tính giá trị lớn nhất và nhỏ nhất của hàm số:
trên các đoạn [−4;4] và [0;5];
trên các đoạn [0;3] và [2;5];
trên các đoạn [2;4] và [−3;−2];
trên các đoạn [−1;1].
Hướng dẫn: Quy tắc tìm giá trị lớn nhất, giá trị nhỏ nhất của hàm số liên tục trên một đoạn:
1. Tìm các điểm x1,x2,...,xn trên khoảng (a; b) tại đó f′(x) bằng 0 hoặc không xác định.
2. Tính f(a),f(x1),f(x2),...,f(xn),f(b).
3. Tìm số lớn nhất M và số nhỏ nhất m trong các số trên. Ta có
max
* Xét D=[-4; 4] Hàm số liên tục trên [-4; 4] .
y'=3{{x}^{2}}-6x-9;\,y'=0\Leftrightarrow \left[ \begin{align} & x=3\in D \\ & x=-1\in D \\ \end{align} \right.
Ta có: y(-4)=-41; y(4)=15; y(3)=8; y(-1)=40
Vậy \max\limits_{x\in \left[ -4;\,4 \right]}\,y=40;\,\min\limits_{x\in \left[ -4;\,4 \right]}\,y=-41
* Xét D=[0; 5] Hàm số liên tục trên [0; 5].
y'=3{{x}^{2}}-6x-9;\,y'=0\Leftrightarrow \left[ \begin{align} & x=3\in D \\ & x=-1\notin D \\ \end{align} \right.
Ta có: y(0)=35; y(5)=40; y(3)=8
Vậy \max\limits_{x\in \left[ 0;\,5 \right]}\,y=40;\,\min\limits_{x\in \left[ 0;5 \right]}\,y=8
* Xét D=[0; 3] Hàm số liên tục trên [0; 3].
y'=4{{x}^{3}}-6x=2x\left( 2{{x}^{2}}-3 \right);\,y'=0\Leftrightarrow \left[ \begin{align} & x=0\in D \\ & x=\sqrt{\dfrac{3}{2}}\in D \\ & x=-\sqrt{\dfrac{3}{2}}\notin D \\ \end{align} \right.
Ta có: y(0)=2; y(3)=56; y\left(\sqrt{\dfrac{3}{2}}\right)=-\dfrac{1}{4}
Vậy \max\limits_{x\in \left[ 0;\,3 \right]}\,y=56;\,\min\limits_{x\in \left[ 0;3 \right]}\,y=-\dfrac{1}{4}
* Xét D=[2; 5] Hàm số liên tục trên [2; 5].
y'=4{{x}^{3}}-6x=2x\left( 2{{x}^{2}}-3 \right);\,y'=0\Leftrightarrow \left[ \begin{align} & x=0\notin D \\ & x=\sqrt{\dfrac{3}{2}}\notin D \\ & x=-\sqrt{\dfrac{3}{2}}\notin D \\ \end{align} \right.
Ta có: y(2)=6; y(5)=552
Vậy \max\limits_{x\in \left[ 0;\,3 \right]}\,y=6;\,\min\limits_{x\in \left[ 0;3 \right]}\,y=552
c) y=\dfrac{2-x}{1-x}
* Xét D=[2; 4] Hàm số liên tục trên [2; 4].
y'=\dfrac{1}{{{\left( x-1 \right)}^{2}}}>0;\,\forall x\ne 1
Ta có: y(2)=0; y(4)=23
Vậy \max\limits_{x\in \left[ 2;\,4 \right]}\,y=0;\,\min\limits_{x\in \left[ 2;\,4 \right]}\,y=\dfrac{2}{3}
* Xét D=[-3; -2] Hàm số liên tục trên [-3; -2].
y'=\dfrac{1}{{{\left( x-1 \right)}^{2}}}>0;\,\forall x\ne 1
Ta có: y(-3)=\dfrac{5}{4}; y(-2)=\dfrac{4}{3}
Vậy \max\limits_{x\in \left[ -3;\,-2 \right]}\,y=\dfrac{5}{4};\,\min\limits_{x\in \left[ -3;\,-2 \right]}\,y=\dfrac{4}{3}
Xét D=[-1; 1] Hàm số liên tục trên [-1; 1].
y'=\dfrac{-2}{\sqrt{5-4x}}<0,\,\forall x\in \left[ -1;\,1 \right]
Ta có: y(-1)=3; y(1)=1
Vậy \min\limits_{x\in \left[ -1;\,1 \right]}\,y=1;\,\max\limits_{x\in \left[ -1;\,1 \right]}\,y=3