Giải Câu hỏi trang 74 - Bài 17 - SGK môn Sinh học lớp 11

- Đối chiếu với 4 đặc điểm của bề mặt trao đổi khí, hãy lí giải tại sao phổi là cơ quan trao đổi khí hiệu quả?
- Bảng 17 dưới đây (SGK Sinh học 11 trang 74) cho thấy tỉ lệ phần trăm thể tích khí \(O_2\) và \(CO_2\) trong không khí hít vào và thở ra ở người. Giải thích tại sao có sự khác nhau về tỉ lệ các loại khí \(O_2\) và \(CO_2\) trong không khí khi hít vào và thở ra.
Lời giải:
   * Phổi là cơ quan trao đổi khí hiệu quả ở trên cạn vì phổi có đủ 4 đặc điểm bề mặt của trao đổi khí:
 
      - Phổi có rất nhiều phế nang nên diện tích bề mặt trao đổi khí rất lớn so với phổi bò sát và lưỡng cư.
 
      - Ở phế nang có hệ thống mao mạch dày đặc và máu có sắc tố hô hấp.
 
      - Thành mao mạch và phế nang mỏng và ẩm ướt.
 
      - Có sự lưu thông khí liên tục (hít vào, thở ra). 
 
      + Sự thông khí ở phổi của bò sát, chim và thú chủ yếu nhờ các cơ hô hấp co dãn làm thay đổi thể tích của khoang bụng hoặc lồng ngực.
 
      + Sự thông khí ở  phổi của lưỡng cư nhờ sự nâng lên và hạ xuống của thềm miệng.
 
    * Có sự khác nhau về tỉ lệ các loại khí \(O_2\) và \(CO_2\) trong không khí khi hít vào và thở ra vì:
 
      - Khí \(O_2\) từ không khí ở phế nang đã khuếch tán vào máu nên lượng \(O_2\) trong không khí thở ra bị giảm.
 
      - Khí \(CO_2\) từ máu khuếc tán vào phế nang làm tăng lượng \(CO_2\) trong không khí thở ra.
 
Ghi nhớ

- Trao đổi khí của động vật phụ thuộc chủ yếu vào bề mặt trao đổi khí. Hiệu quả trao đổi khí của động vật phụ thuộc vào 4 đặc điểm của bề mặt trao đổi khí.

- Ở động vật có 4 hình thức hô hấp chủ yếu đó là :

+ Hô hấp qua bề mặt cơ thể

+ Hô hấp bằng hệ thống ống khí

+ Hô hấp bằng mang

+ Hô hấp bằng phổi.