Soạn Tập làm văn trang 124 - SGK Tiếng Việt 4 tập 1

Đề 1: Kể một câu chuyện em đã được nghe hoặc được đọc về một người có tấm lòng nhân hậu.

Đề 2: Kể lại câu chuyện Nỗi dằn vặt của An-đrây-ca bằng chính lời của cậu bé

Đề 3: Kể lại câu chuyện “Vua tàu thủy” Bạch Thái Bưởi bằng lời của một chủ tàu người Pháp hoặc người Hoa.

Lời giải:
Đề 1: Kể một câu chuyện em đã được nghe hoặc được đọc về một người có tấm lòng nhân hậu.
Bài làm
   Thầy thuốc giỏi cốt nhất ở tấm lòng Cụ tổ bên ngoại của Trừng”, người họ Phạm, húy là Bân, có nghề y gia truyền, giữ chức Thái y lệnh để phụng sự Trần Anh Vương.
   Ngài thường đem hết của cải trong nhà ra mua các loại thuốc tốt và tích trữ lúa gạo. Gặp kẻ tật bệnh cơ khổ, ngài cho ở nhà mình cấp cơm cháo, chữa trị. Dầu bệnh có dầm dề máu mủ, ngài cũng không hề né tránh. Bệnh nhân tới chữa đến khi khỏe mạnh rồi đi. Cứ như vậy, trên giường không lúc nào vắng người.
   Bỗng liền năm đói kém, dịch bệnh nổi lên, ngài dựng thêm nhà cho những kẻ khốn cùng đói khát và bệnh tật đến ở, cứu sống hơn ngàn người. Ngài được người đương thời trọng vọng.
   Một lần có người gõ cửa, mời gấp:
– Nhà có người đàn bà, bỗng nhiên nguy kịch, máu chảy như xối, mặt mày xanh lét.
Nghe vậy, ngài theo người đó đi ngay. Nhưng ra tới cửa thì gặp sứ giả do vương sai tới, bảo rằng:
– Trong cung có bậc quý nhân bị sốt, vương triệu đến khám.
Ngài nói:
– Bệnh đó không gấp. Nay mệnh sống của người nhà người này chỉ ở trong khoảnh khắc. Tôi hãy cứu họ trước, lát nữa sẽ đến vương phủ.
Quan Trung sứ tức giận nói:
– Phận làm tôi sao được như vậy? Ông định cứu mạng người ta mà không cứu mạng mình chăng?
Ngài đáp:
– Tôi có mắc tội, cũng không biết làm thế nào. Nếu người kia không được cứu, sẽ chết trong khoảnh khắc, chẳng biết trông vào đâu. Tính mệnh của tiểu thần còn trông cậy vào chúa thượng, may ra thoát. Tội tôi xin chịu.
Nói rồi đi cứu người kia. Họ quả được cứu sống. Lát sau ngài đến yết kiến, vương quở trách. Ngài bỏ mũ ra, tạ tội, bày tỏ lòng thành của mình. Vương mừng nói:
– Ngươi thật là bậc lương y chân chính, đã giỏi về nghề nghiệp lại có lòng nhân đức, thương xót đám con đỏ của ta thật xứng với lòng ta mong mỏi.
   Về sau, con cháu của ngài làm quan lương y đến hàm ngũ phẩm, tứ phẩm có tới hai ba vị. Người đời đều khen ngợi họ không để sa sút nghiệp nhà.
   Hồ Nguyên Trừng (Nam ông mộng lục lưu Đàm – La Sơn soạn dịch, chú giải, Nguyên Dãng Na giới thiệu, Nhà xuất bản Văn học, Hà Nội, 1999). Chú thích: Hồ Nguyên Trừng (1374-1446) con trưởng của Hồ Quý Ly, là quan dưới triều vua cha, từng hăng hái chống giặc Minh xâm lược, bị giặc Minh bắt đem về Trung Quốc. Nhờ có tài chế tạo vũ khí, ông được làm quan trong triều nhà Minh tới chức Thượng thư (tương đương với chức Bộ trưởng ngày nay). Ông qua đời trên đất Trung Quốc. Nam Ông mộng lục là tác phẩm của Hồ Nguyên Trừng viết trong thời gian ở đây.
 
Đề 2: Kể lại câu chuyện Nỗi dằn vặt của An-đrây-ca bằng chính lời của cậu bé
Bài làm
   Các bạn thân mến của tôi ạ! Tôi là An-đrây-ca kể với các bạn mẩu chuyện liên quan đến tôi mà cho đến bây giờ nó vẫn cứ dằn vặt tôi. Vâng! Tôi là một kẻ có lỗi trong chuyện này   Hồi ấy, tôi mới lên chín, sống với mẹ và ông. Ông tôi đã 96 tuổi nên sức khỏe rất yếu. Vào một buổi chiều nọ, ông tôi nói với mẹ tôi rằng:”Con ơi! Bố thấy khó thở lắm!” Nghe ông nói thế, mẹ tôi bảo tôi ra phố mua thuốc cho ông. Tôi nhanh nhẹn đi ngay. Ra đường, tôi gặp mấy đứa bạn thân rủ chơi bóng. Tôi nhập cuộc ngay.Giữa chừng tôi sực nhớ ra phải đi mua thuốc, vội vàng chạy đi mua mang về cho mẹ.
   Khi tôi về, tôi thấy mẹ gục bên người ông khóc nức nớ. Thì ra ông tôi đã qua đời. Tôi hốt hoảng bồn chồn. Tôi nghĩ:”Chỉ vì mình mải chơi mua thuốc về chậm lên ông mất”. Tôi òa khóc kể hết mọi chuyện cho me. Mẹ tôi an ủi:– An-đrây-ca! Con không có lỗi. Chẳng có thuốc nào chữa khỏi bệnh của ông cả.Ông mất khi con vừa bước ra khỏi nhà
   Có thể ông mất do tuổi già sức yếu không liên quan gì đến tôi như mẹ nói. Nhưng dù sao đối với tôi hành động mải chơi của mình và cái chết của ông mãi làm tôi dằn vặt,day dứt.
 
Đề 3: Kể lại câu chuyện “Vua tàu thủy” Bạch Thái Bưởi bằng lời của một chủ tàu người Pháp hoặc người Hoa.
Bài làm

   Tôi là một chủ tàu người Pháp và đã từng được mệnh danh là “Vua tàu thủy” nhưng tôi đã nhường mệnh danh ấy cho một bậc “anh hùng kinh tế” cùng thời. Bậc anh hùng đó là Bạch Thái Bưởi – một con người giàu ý chí và nghị lực. Phẩm chất này đã tôn anh lên ngôi vua mà tôi đã ngưỡng mộ – “Vua tàu thủy” Bạch Thái Bưởi.
   Anh mồ côi cha từ bé, phải theo mẹ quẩy gánh hàng rong. Nhờ khôi ngô tuấn tú nên đã được nhà họ Bạch nhận làm con nuôi và cho ăn học.
   Năm 21 tuổi, Bạch Thái Bưởi làm thư kí cho một hãng buôn. Sau một thời gian ngắn, anh đứng ra kinh doanh độc lập. Anh mở tiệm buôn gỗ, buôn ngô, mở tiệm cầm đồ, lập nhà in, khai thác mỏ… Có lúc anh mất trắng tay, sản nghiệp không còn nhưng anh không nản chí. Anh tiếp tục làm lại. gây dựng lại cơ nghiệp của mình.
   Bạch Thái Bưởi mở công ty vận tải đường thủy vào lúc những con tàu của người Hoa đã độc chiếm các đường sông miền Bắc.
   Thấy vậy, tôi thầm nghĩ:
– Anh ta chỉ sống được non tháng thôi. Khách đâu mà chở ?
   Nhưng tôi đã nhầm. Bạch Thái Bưởi cho người đến các bến tàu diễn thuyết. Trên mỗi chiếc tàu, anh đều dán dòng chữ “Người ta thì đi tàu ta”. Anh còn treo một cái ống để khách nào đồng tình với anh thì vui lòng bỏ ống tiếp sức cho chủ tàu. Lúc ấy, tôi đã hình dung sự thất bại của mình. Đúng như dự đoán, khách đi tàu tôi mỗi ngày một ít. Lòng yêu nước và tinh thần dân tộc của khách đi tàu đã ủng hộ anh. Khách đi tàu của anh mỗi ngày một đông. Tiền đồng, tiền hào, tiền xu của khách đã tiếp sức ủng hộ anh. Còn tôi thì bị thua lỗ. Cuối cùng tôi phải bán tàu lại cho anh ấy. Anh đã phát triển thịnh vượng hơn. Anh có đến ba mươi chiếc tàu lớn nhỏ, mỗi chiếc tàu đều mang những cái tên lịch sử như Lạc Long, Hồng Bàng, Trưng Trắc, Trưng Nhị,… Anh còn mua nhiều xưởng sửa chữa tàu, mỗi xưởng đều có kĩ sư giỏi trông nom.
   Với ý chí vươn lên, Bạch Thái Bưởi nhanh chóng trở thành bậc anh hùng kinh tế. Anh như một vị vua trong giới doanh nhân phục vụ đường biển.
   Tôi thật khâm phục ý chí, nghị lực và cách làm việc của anh.