Giải bài 2 trang 48 – Bài 10 - SGK môn Vật lý lớp 10 Nâng cao
Một chiếc thuyền chuyển động ngược dòng với vận tốc 14 km/h so với mặt nước. Nước chảy với tốc độ 9 km/h so với bờ. Hỏi vận tốc của thuyền so với bờ ? Một em bé đi từ đầu thuyền đến cuối thuyền với vận tốc 6 km/h so với thuyền. Hỏi vận tốc của em bé so với bờ ?
Coi Thuyền là vật 1
Nước là vật 2
Bờ là vật 3
Em bé là vật 4
Thì có →v13=→v12+→v23 (1)
→v14=→v12+→v34⇔−→v41=→v12+→v23−→v43⇔→v43=→v12+→v23+→v41 (2)
Chọn chiều dương ngược chiều dòng nước thì
v12=14 km/h; v23=−9 km/h; v41=−6 km/h
Vận tốc của thuyền so với bờ:
v13=14−9=5(km/h)
Vận tốc của em bé so với bờ:
v43=14−9−6=−1(km/h)
v43<0⇔→v43 hướng theo chiều dòng chảy
Khi xuôi dòng:
Với v12=16,2 (km/h); v23=5,4 (km/h)
Ghi nhớ :
- Quỹ đạo và vận tốc của cùng một vật chuyển động đối với các hệ quy chiếu khác nhau thì khác nhau.
- Công thức cộng vận tốc : Vectơ vận tốc tuyệt đối bằng tổng vectơ của vận tốc tương đối và vận tốc kéo theo: →v1,3=→v1,2+→v2,3.
- Vận tốc tuyệt đối là vận tốc của vật đối với hệ quy chiếu đứng yên ; vận tốc tương đối là vận tốc của vật đối với hệ quy chiếu chuyển động ; vận tốc kéo theo là vận tốc của hệ quy chiếu chuyển động đối với hệ quy chiếu đứng yên.